Ana SayfaMakalelerDOĞAL VE YAPAY TATLANDIRICILARIN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

DOĞAL VE YAPAY TATLANDIRICILARIN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

Özlem AYDIN , Başak ÖNEY, Betül KOÇAK
10.54270/atljm.2022.14
Doğal ve yapay tatlandırıcılar şeker kullanımına alternatif olarak tercih edilen, gıdalarda istenilen tatlılık hissini sağlayan genel olarak şekerden daha az kalorili gıda katkı maddeleridir. Yapay tatlandırıcıların kilo kaybına yardımcı olmak, limitli şeker alımı ile iyi bir glisemik kontrol sağlamak gibi özellikleri açısından diyabetik hastalar için şeker yerine tercih edilen yaygın bir alternatiftir. Ancak son zamanlarda tatlandırıcılar ile ilgili yapılan çalışmalarda yapay tatlandırıcıların obezite, diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, kanser gibi hastalıklar için risk faktörü olduğu bulgulara rastlanmaktadır. Tüm bu etkilerine ek olarak yapay tatlandırıcıların fizyolojik etkileri de bulunmaktadır. Araştırmalar gösterir ki yapay tatlandırıcıları tüketmek bireyin yemek yeme motivasyonu ve tüketilen besinin porsiyon miktarında da bir artışa sebep olmaktadır. Çünkü şekerin yaptığı gibi tokluk hissini uyarmazlar ve sindirim besin- emilim ve metabolizma üzerinde tokluk sinyalini uyaran ve iştahı bastıran hormonu daha az baskılamak gibi etkilere sahip olması ile artan besin alımını teşvik etmektedir. Bu bulgular hala kesin kanıt niteliği taşımasa da dikkate alınması ve yetkili kurumlarca belirlenen günlük alım miktarlarının aşılmaması uzmanlar tarafından önerilmektedir. Bu derleme makalede özellikle yapay tatlandırıcıların hastalıklar üzerindeki olası olumsuz etkilerinin değerlendirilmesi, güvenilir kullanım miktarları ve bağırsak mikrobiyomunda çeşitlilik ve yapısında yaratabilecekleri değişikler incelenmektedir.